Tapu harcı nedir, nasıl hesaplanır? Öğrenin, sürpriz maliyetlerden kaçının!
Taşınmaz mülkleri ile ilgili çeşitli işlemler gerçekleştirmek üzere Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’ne (TKGM) işi düşenler, “Tapu Harcı ne kadar?” sorusuna yanıt arar. Tapu harcı: taşınmaz gayrimenkuller için yasal çerçevede belirlenen ve bireylerin ödemekle yükümlü oldukları, zorunlu hizmet bedelidir. Tapu masrafı, alım ya da satım işlemi gerçekleştiren kişileri ilgilendirir. Bedel, işlemin yapıldığı anda peşin olarak talep edilir. Gayrimenkulün muhatabı olan şahıslardan eşit şekilde tahsil edilir. Tapu harcı muafiyet söz konusu olan istisnai durumlar da mevcuttur.
Tapu harcı; ev, arsa, bahçe, tarla gibi taşınmaz malların alışı, satışı, hisse devri, bağış (Hibe), değişim (Trampa), icra satışları ve tapuda hibe sırasında ödenir. Tapudaki işlemlerin tamamlanması için ödemeniz gereken “Tapu harcı ne kadar?” ve diğer detayların neler olduğunu, rehber niteliğindeki içeriğimizden öğrenebilirsiniz.
Tapu Harcı Hangi İşlemler İçin Geçerlidir?
Tapu harcı nedir? Doğru hesaplayın, ekstra maliyetlerden kurtulun!
Tapuda gerçekleşen çeşitli işlemler, belirli bir ücret karşılığında yapılır. Bu nedenle tapu harcı ödenmeyen işlemlerin, sonuçlanması mümkün değildir. Tapu harcı ödemesi, yalnızca konut alımında ve satımında değil, farklı taşınmazların devir işlemi sırasında da ödenir.
Tapu harcı masrafını karşılamanız gereken belli başlı işlemler aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Konut Alımı ve Satımı: Sıkça karşılaşılan ev alışında ya da satışında, tapu harcı ödenir.
- Tarla ve Arsa Satışı: Tarımsal ya da yatırım maksatlı tarla ve arsa satışları, bireylere eşit oranda, tapu masrafı ödeme yükümlülüğü getirir.
- Değişim (Trampa) İşlemleri: İki ayrı taşınmazın karşılıklı takas edilmesi yönteminde, tapu harcı ödenir. Harç miktarı, taşınmaz varlıkların toplam değerine göre hesaplanır.
- Bağış (Hibe) İşlemleri: Bedelsiz şekilde karşı tarafa devredilen taşınmazlar için de tapu harcı verilir. Normal satışlardan farklı olarak belirlenen harç bedeli, işlem tutarının %5’i baz alınarak hesaplanır.
- Tapuda Hibe İşlemleri: Hibe edilen gayrimenkuller için de tapu masrafı tahsil edilir. Normal satışlardan farklı hesaplanan tapu hibe harcı, hibe edilen taşınmaz mülkün değerine göre belirlenir.
- İcra Satışları: İcra uygulaması ile satışa sunulan gayrimenkullerin alıcıları, tapu harcı ödemek durumundadır. İcra yoluyla gerçekleşen satışlarda, satış fiyatının %4’ü tapu harç bedeli olarak tahsil edilir.
Tapu harcı nedir? Hesaplama yöntemleriyle bütçenizi koruyun!
Tapu harcı istisnası kapsamına giren bazı hususlar vardır. Belirli durumlarda ve belirli kişiler için tapu harcı muafiyeti söz konusudur. Şehit yakınları ve gaziler; kendilerine verilen bu hak çerçevesinde, tapu harç tutarı ile ipotek tesis bedelinin ödenmemesinden, bir kereliğine mahsus olmak üzere muaf tutulur. Satıcı ile karşılıklı anlaşma yapan alıcılar için de muafiyet bulunur. Bu durumda alıcılar kendilerine düşen tapu masrafını ödemez, ancak satıcının mal satış bedelinden biraz indirim yapması gerekebilir.
Tapu harcı istisnası görülen bazı durumları şöyle sıralayabiliriz:
- Kentsel dönüşüm Projeleri: Muafiyet, kentsel dönüşüm kapsamına giren projelerin hayata geçirilebilmesi için gerçekleştirilen alım ve satım işlemlerinde uygulanır. Tapu masrafı ödemeyen alıcılar, yeni evlerine sahip olma ayrıcalığını yaşayabilir.
- Bazı veraset ile intikal hususları: Miras yoluyla mülkiyeti hak sahiplerine geçen taşınmazlardan tapu harcı alınmaz. Ancak veraset ilamı ya da diğer tapu uygulamaları söz konusu olduğunda, şahıslar döner sermaye harcı öder.
- Teşvik Projeleri: Devlet tarafından teşvik verilen birtakım özel projeler için geçerlidir. Muafiyetler, ilgili projenin kapsamına ve kanunlar çerçevesinde yapılan düzenlemelere göre belirlenir.
Tapu Harcı Hesaplama
Tapu harcı, taşınmaz gayrimenkuller için yasal süreçte ödenen hizmetin karşılığıdır. Tapu devir ücretini, işlem yaptıran her iki taraf da ödemekle yükümlüdür. Tapu harcı hesaplama işleminde hem belirlenen harç oranı hem de satışı yapılan mülk için beyan edilen bedel dikkate alınır. Tapu harcı, Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Tapu harcı hesaplanmasında birtakım faktörler de etkili olur. Çünkü harç miktarı, taşınmazın satış bedeli dikkate alınarak belirlenir. Gayrimenkulün arsa ya da konut olması da etkilidir. Aynı zamanda taşınmazın bulunduğu bölgenin lokasyonu ya da coğrafi ve stratejik konumu da satış bedelinin, rakamsal değerini belirler.
Taşınmaz mülk satışlarında ödenecek miktar, genellikle gayrimenkul satış fiyatının %4’ü oranındadır. Bu oran %2 olarak, alıcıdan ve satıcıdan eşit şeklide tahsil edilir. Örneğin 1.000.000 TL satış değerine sahip bir taşınmaz için toplamda 40.000 TL tapu harcı bedeli ödenmesi gerekir. Alıcı ve satıcı arasında ikiye bölünen bu tutarı, taraflar 20.000’er TL olacak şekilde paylaşır.
Tapu Harç Ödeme İşlemleri Nasıl Yapılır?
Tapu harcı nedir? Gayrimenkul alım-satımında bilinçli adım atın!
Tapu ile ilgili işlemlerde, şahıs veya taraflardan istenen bazı belgeler bulunur. Gerekli belgeler yetkiliye ibraz edildikten sonra, işlemler başlar. Tapu dairesine gerçekleştirilen başvurunun ardından, yapılacak işlemin niteliğine göre bir bedel belirlenir. Tapu harcı ödeme yükümlülüğü bulunanların, tapu masrafı olarak da adlandırılan bu tutarı ödemesi zorunludur. Ödeme için sistem tarafından alıcı/ satıcı veya devreden/devralan tarafların cep telefonlarına SMS yoluyla iletilen tahsilat numarası yeterlidir.
Tapu harç ödeme işlemleri için aşağıda belirtilen farklı ödeme kanallarından ya da yöntemlerden birini seçebilirsiniz:
- ATM ya da Banka Aracılığı ile Ödeme: Tapu harcı ödemesini, ATM cihazlarını kullanarak yapabilirsiniz. Ayrıca Ziraat Katılım Bankası, Ziraat Bankası, Emlak Katılım Bankası, Vakıflar Bankası ve PTT şubelerine giderek, gişeden ödeme yöntemini değerlendirebilirsiniz. Yüksek miktarda tapu harç bedeli ödemelerinde güçlük yaşamak adına, diğer ödeme kanallarına yönelmeniz mümkündür.
- Vergi Dairesi Üzerinden Ödeme: Tapu harcı ödemesinde tercih edilen alternatiflerden biri de Gelir İdaresi Başkanlığı’nın sistemidir. İnteraktif Vergi Dairesi seçeneğini değerlendirenlerin, havale ya da kredi kartı ile ödeme yapması olanaklıdır. Harç bedelinin sisteme hızlı ve pratik şekilde geçmesini sağlar.
- İnternet Bankacılığı Üzerinden Ödeme: Dilerseniz tapu harç ücreti için internet bankacılığı hizmetlerinden yararlanabilirsiniz. Ödemeyi, Türkiye Garanti Bankası ve Ziraat Bankası gibi kurumla anlaşması olan bankalar üzerinden gerçekleştirme imkânınız bulunur.
- Web Tapu Sistemini Kullanarak Ödeme: Web Tapu sistemi üzerinden yapacağınız başvurular sayesinde, tapu masrafı yatırma işlemini kolayca gerçekleştirebilirsiniz. Ödeme kaydı sisteme hızlıca geçeceği için kuruma dekont ibraz etmenize de gerek kalmayacaktır.
- E-Devlet Sistemi Üzerinden: Tapu masrafını ödemek isteyenler, tapu harcı sorgulama ve ödeme işlemlerini e-devlet sisteminden rahatça yapabilir.
Tapu Harcını Kim Öder?
Taşınmazlar konusunda anlaşmaya varan alıcı ve satıcı tarafların her ikisi de tapu harcı ödemekle yükümlüdür. Tapu harcı hem devreden hem de devralan tarafları kapsar. Bu nedenle, devir işlemlerinde gayrimenkulün hem devrini yapan hem de devaralan tapu masrafını karşılamak zorundadır.
Tapu harcı ödemesi, taşınmaz gayrimenkullerin gerçek satış değeri dikkate alınarak yapmak gerekir. Çünkü satış değerinden daha düşük gösterilen bir taşınmazın tespiti, cezai yaptırımı da beraberinde getirir.
Bedeli düşük beyan edilen mülkler için işlemi gerçekleştiren taraflara, Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından cezai işlem uygulanır. Taşınmazların alımı ve satımı sırasında, istenilen bilgiler, belgeler ve malın satış değeri doğru biçimde beyan edilmek zorundadır.
Tapu Harcı Nereye Ödenir?
Tapu harcının ödendiği yer vergi dairesidir. Tapudaki işlemleri sırasında kendilerine düşen masraf tutarını ödemek isteyenler, çeşitli ödeme kanallarını tercih edebilir. “İnteraktif Vergi Dairesi”, Gelir İdaresi Başkanlığı’nın online ödeme kanalıdır. Buradan ödeme yapacaksanız, internet tarayıcınız üzerinden dijital.gib.gov.tr adresini kullanarak, güvenli ödeme adımlarını takip edebilirsiniz.
Dilerseniz Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü’nün, “Web Tapu” ödeme kanalını seçebilirsiniz. İşlemin gerçekleştiği tapu dairesi ya da il önemli değildir. Web Tapu resmi internet sitesi üzerinden ödeme gerçekleştirmek isteyenler, internet tarayıcısına webtapu.tkgm.gov.tr adresini yazabilir. Açılan sayfadan ödeme ekranına ulaşabilir. Yönlendirmeleri adım adım takip ederek, belirtilen tapu harç tutarının tahsil edilmesini sağlayabilirsiniz.
Tapu harcı ödemesini, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca yetki verilen diğer kanallardan da yapabilirsiniz. Bunlar ATM ve dijital bankacılık uygulamalarıdır. Tapu harç bedelinin ödenmesi sırasında SMS ile tarafınıza iletilen tahsilat numarasını kullanmanız gerekir. ATM’ler, anlaşmalı banka şubeleri, internet bankacılığı da pratik şekilde ödeme yapabileceğiniz yöntemler arasındadır.
Ayrıca T.C. kimlik numarası ve şifreniz ile e-devlet üzerinden de tapu harcı ödeme sayfasına yönlenerek hem tutar sorgulamasını hem de ödeme işlemlerini sorunsuz olarak gerçekleştirebilirsiniz.
Dikkatinizi Çekebilecek Diğer İçeriklerimiz:
